İfade özgürlüğü kapsamında bir değerlendirme ölçütü olan düşüncenin derhal şiddeti doğuran veya yakın tehdit olarak şiddete teşvik eden bir yapısının olduğuna odaklanmak, propagandanın tanımına, zamana yayılmış ruhuna, amacına aykırı bir yaklaşımdır. Propagandada söylem ile eylem arasında bir zaman dilimi farkının olmadığı, toplum içine ekilen ayrık otlarının en nihayetinde toplumu terörün amacına uygun tahrip ettiği bir gerçektir. 

Terörün amacı belirlenen hedeflere ulaşmak için bir korku iklimi yaratmak, topluma ve kişilere korku, panik ve ümitsizlik duygusu aşılayarak devlete olan güveni ortadan kaldırmak, sosyal bütünlüğü bozmak ve bu yolla toplumsal düzeni tahrip ederek istediği hedeflere ulaşmaktır. İstediği hedeflerin ne olduğuna odaklanmadan kanunun öngördüğü şekilde suçun oluşması için faaliyette yalnız cebir, şiddet veya tehdit unsuru aramak ipe un sermektir. 

Teröristin amacına ulaşmak için kullandığı argümanlardan birisi şiddet ise diğeri propagandadır. İki ayak üzerinde yürüme mecburiyeti olan bu yapının propaganda kısmı eksik kalırsa şayet süreç içinde önce sempatizan sonra destekçi ve nihayetinde üye olacak insan kaynağına ulaşması mümkün olamayacaktır. Propagandası olmayan bir terör içi boş, üye kazanamayan, amacının insan öldürmek ile sınırlandığı adi bir örgüt olarak kalacaktır. Hal böyleyken terörün şiddet eylemi sonrası önlenmesi İşid örneğinde de olduğu gibi oldukça maliyetli ve acı dolu bir sürece sebep olmaktadır. Terörü oluşturan altyapı ile birlikte amacına ve ruhuna uygun söylem ve mülahazaların ifade özgürlüğü altında değerlendirilmesi sorunun ne çözümüne yarar sağlamakta ne de terör eylemlerinin önüne geçilebilmektedir.

İfade özgürlüğü ile demokratik karar alma sürecinin kolaylaştırması, gerçeğin aranmasına hizmet edilmesi gibi amaçlar hedeflenirken terörün amacının hangi demokrasi ve demokratik sürece katkı sunacağı, hangi gerçeğin aranmasına hizmet edeceği aslında oldukça açıktır. Bu amaç olsa olsa toplumun terörize edilmesi ve nifak tohumlarının düşünce hürriyeti kisvesi altında topluma serpilmesidir. Bireyin kendisini bir terör örgütü liderini överek mutlu hissetmesi ise toplumun ekseriyetine hakarettir.

AB’ye uyum yasaları adı altında yapılan anayasa değişiklikleri ile Türkiye Cumhuriyeti’nde dil, din, ırk veya mezhep temelinde siyaset yapmanın, dernek kurmanın, yayın yapmanın önü açılmıştır. Başlangıç metninden çıkarılan ‘hiçbir düşünce ve mülahazanın’ ibaresinin yerini ‘hiçbir faaliyet’ almış ve bununla birlikte anayasanın 13-14-26 ve 28. maddelerinde AİHM standartlarına uyum sağlamak adına değişiklikler yapılmıştır. Keza 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun "Terör örgütleri" kenar başlıklı 7. maddesi ile 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” kenar başlıklı 220. maddesinde 

Anayasanın 14. maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte hak ve hürriyetlerden hiç biri ‘dil, ırk, sınıf, din ve mezhep ayırımı yaratmak veya sair herhangi bir yoldan bu kavram ve görüşlere dayanan bir devlet düzeni kurmak amacıyla kullanılamazlar’ hükmü kaldırılmış 
26. maddesinde 'Düşüncelerin açıklanması ve yayılmasında kanunla yasaklanmış olan herhangi bir dil kullanılamaz’ hükmü kaldırılmış 
28. maddesinde ‘ Kanunla yasaklanmış herhangi bir dilde yayın yapılamaz’ hükmü yine yapılan değişiklikler ile birlikte kaldırılmıştır.

Terörle Mücadele Kanunu’nda yapılan değişikliklerde ise; 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun "Terör örgütleri" kenar başlıklı 7. maddesinin propaganda suçunu düzenleyen ikinci fıkrasının ilk hâlinin ilgili kısmı şöyledir:

"...örgütle ilgili propaganda yapanlara fiilleri başka bir suç oluştursa bile ayrıca bir yıldan beş yıla kadar hapis ve ellimilyon liradan yüzmilyon liraya kadar ağır para cezası hükmolunur."
 

3713 sayılı Kanun'un 7. maddesinin ilgili kısmının 2002 yılında yapılan değişiklikten sonraki hâli şöyledir:
"...terör yöntemlerine başvurmaya özendirecek şekilde örgütle ilgili propaganda yapanlara fiilleri başka bir suç oluştursa bile ayrıca bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşyüzmilyon liradan birmilyar liraya kadar ağır para cezası verilir."

3713 sayılı Kanun'un 7. maddesinin ilgili kısmının 2003 yılında yapılan değişiklikten sonraki hâli şöyledir:

"...şiddet veya diğer terör yöntemlerine başvurmayı teşvik edecek şekilde propaganda yapanlara fiilleri başka bir suç oluştursa bile ayrıca bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşyüzmilyon liradan birmilyar liraya kadar ağır para cezası verilir."

3713 sayılı Kanun'un 7. maddesinin ilgili kısmının 2006 yılında yapılan değişiklikten sonraki hâli şöyledir:

"Terör örgütünün propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır..."

3713 sayılı Kanun'un 7. maddesinin ilgili kısmının 11/4/2013 tarihli ve 6459 sayılı Kanun'un 8. maddesi ile değiştirilen hâli şöyledir:

“Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır... ”

Anılan değişikliğin gerekçesi şöyledir:
AİHM, şiddeti teşvik edici nitelikte olmayan açıklamaların ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu belirterek, içeriğinde şiddete başvurmayı cesaretlendirici ifadeler yer almayan ya da kişileri silahlı isyana teşvik edici nitelikte olmayan açıklamalar nedeniyle bireylerin Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde cezalandırılmasını ifade özgürlüğüne aykırı bulmaktadır.

Yapılan düzenlemeyle, maddenin ikinci fıkrasında yer alan suçun unsurları yeniden belirlenmekte, maddeye 'cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde' ibaresi eklenerek suçun kapsamı AİHM standartlarına uyumlu hale getirilmektedir."

26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” kenar başlıklı 220. maddesinin 1/6/2005 tarihinde yürürlüğe giren ilk hâlinin örgüt propagandasına ilişkin (8) numaralı fıkrası şöyledir:

"Örgütün veya amacının propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır."
5237 sayılı Kanun'un 220. maddesinin (8) numaralı fıkrasının 11/4/2013 tarihli ve 6459 sayılı Kanun'un 11. maddesi ile yapılan değişiklikten sonraki nihai hâli şöyledir:

"Örgütün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır."
 

Anılan fıkradan "amaç propagandası"nın çıkarılmasının gerekçesi şöyledir:

"Maddede yapılan değişiklikle, Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinde yapılan düzenlemeye paralel olarak örgüt propagandası suçunun unsurları yeniden belirlenmekte ve hangi fiillerin propaganda suçunu oluşturacağı hususu daha somut hale getirilerek AİHM standartlarıyla uyum sağlanmaktadır."

Anılan değişiklikler ile birlikte cebir, şiddet veya tehdit içermeyen ancak terör örgütü lideri lehine slogan atmak, özgürlük talep etmek, toplantı ve yürüyüş tertip etmek ifade özgürlüğü kapsamına alınmıştır. Terörün amacını görmezden gelerek yalnız şiddet ve tehdit ile değerlendirmek, amacının yalnız şiddet uygulamak olacağını öngörmekle eştir. Bir kişinin TCK veya TMK kapsamında örgüt propagandası yaptığının tespiti için şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini övme şartı konulmuştur. Yani bir örgütün liderinin övülmesi, Türkiye’nin bir bölgesinin Kürdistan olarak ifade edilmesi gerek Anayasa Mahkemesi gerekse Yargıtay’ın kararlarında görüleceği üzere tek başına yargılamaya veya ceza almaya yeterli değildir. 

Üst mahkemelerin verdiği kararlarda da görüleceği üzere ‘Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti’ başlıklı 26. Md, yapılan müdahalenin Anayasanın 13. maddesine uygunluğu ile kanunilik açısından müdahalenin 3713 sayılı Kanun'un 7. Maddesi göz önüne alınarak kararlar verilmiş, verilen bu kararlar AİHM içtihatlarıyla beraber değerlendirilmiştir.

36 yıldır kan döken terör örgütüne karşı Devletin bu örgüt ve örgütün propagandasına yönelik mücadele etme hak ve yükümlülüğü söz konusudur. Bu propagandaya ilişkin düzenleme yapma konusu da devletin yetkisi dahilindedir. Dolayısıyla özellikle terör örgütünün propagandası söz konusu olduğunda devletin bunu adi bir suç örgütü olarak düşünmeyip daha geniş bir değerlendirme hakkına sahip olacağını kabul etmek gerekir.

Gerek terörün amacının kanun metninden çıkarılması gerek açık ve yakın tehlike ile yapılan vurgulama gerekse suçluyu övmenin ifade özgürlüğü sayılması ile toplumun belli kesimlerinin terörize edilmesi daha kolay hale getirilmiştir. Bir terör örgütü lideri eylem ve söylemleriyle bir kesimin önderi, yol göstericisi olarak kabul görüyor ise, yalnız o örgüt liderinin yaptığı kanlı eylemi savunmanın suç olarak kabul edilmesi mümkün değildir. 

Kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması, düşünceyi açıklayan bireyin niteliği gibi incelemede dikkate alınan hususlarda eksiklik vardır. Bir kere açık ve yakın tehlike propagandanın ruhuna aykırıdır. Amacı ırk, dil, mezhep temelinde toplumu ayrıştırmak ve bu ayrılığı diri tutmak adına yapılan söylemleri terörün önlenmesine yönelik bir fiil olarak kabul etmek gerekir. Geçtiğimiz 10 yıl sosyal medyada insanları sokağa dökecek nitelikte paylaşımlar yapılarak, gerçek olmayan videoların yayılması halkı bir anda harekete geçirmeye yetmiştir. Hal böyleyken muhatap kitleyi harekete geçirme potansiyeli bulunup bulunmadığı değerlendirilirken bu hassasiyetlerin de gözetilmesi gerekir. 

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu 78-80-81-90-101 ve 102.  Maddelerinde dil, din, mezhep ve ırk temelinde siyaset yapılamayacağı, bölgecilik ve ırkçılık yasağı vurgulanmıştır. 

Anayasamızın 68. maddesinin 4. fıkrası ile 69. maddesinin 6. fıkrası da siyasi partilerin uyacakları esasları düzenlemiştir. Öyle sanıyorum ki önümüzdeki süreçte belli kesimler parti kapatmaların zorlaştırılmasına yönelik olarak kalan bu maddelerin de Siyasi Partiler Kanunu’ndan çıkarılmasını isteyecektir.

İHAS’a göre bir siyasi partinin şiddeti ilke edinmiş, ülke çapında öldürme, bombalama eylemlerini gerçekleştiren ve ülke bazında olduğu gibi uluslararası alanda da terör örgütü olarak kabul edilen bir örgütü açık veya gizli olarak desteklemesi, her platformda bu örgüte meşruiyet kazandırmaya çalışması söz konusu siyasi partinin “şiddeti” siyasal amaçlarına ulaşmak için benimsediğinin açık kanıtıdır.

Bir siyasi partinin kapatılması, örgütlenme özgürlüğüne müdahale olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle bir siyasi parti hakkında uygulanacak kapatma yaptırımının İHAS’ a uygun olarak değerlendirilebilmesi için; müdahalenin haklılığı, kapatma yaptırımını içeren yasanın, herkesçe erişilebilir, bilinebilir, anlaşılabilir, öngörülebilir, açık ve kesin ifadeler içeren ve ilan edilen bir yasa olmasını gerektirmektedir. 

Terör yanlılarının kardeşlik, demokrasi, silahlar sussun maskesi ile kanunda belirtilen cebir, şiddet veya tehdit unsurunun dışına çıkmasının ardından neredeyse her türlü söylemleri ifade özgürlüğü kapsamına girmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin Sırrı Süreyya Önder kararında anılan şahsın ‘Size Kürt halk önderi sayın Öcalan'ın selamını getirdim.’ sözü ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmiş ve yeniden yargılanmak üzere ilk derece mahkemesine dosya geri gönderilmiştir. 

Bugün dünyanın herhangi bir yerinde İŞİD seçimlere katılacak bir parti kursa, bu partiyi aldığı oy üzerinden aklamaya çalışmak mümkün müdür? 

Böyle bir parti başkanı 11 Eylül 2001 yılında yapılan eylem olmasaydı, gerilla savaşı olmasaydı, bugün bu kazanımlarımız olamazdı. İlk direniş olmasaydı bugün bu gerçek ortaya çıkamazdı diyebilir mi? Yahut Türkiye’de 2015 ve 2016 yıllarında şehirlerimizde patlatılan bombalara güzelleme yaparak bir milat sayabilir mi? Değil bunlara siyaset yaptırmak, bunlarla aynı sofraya oturacak bir mideye bizim ülkemizden başka bir yerde rastlamak pek mümkün olmaz sanıyorum.

Hukuk bir devletin damar sistemidir. Kanı bütün dokulara taşıyan ve geri toplayan bir sistemdir. Vücudun bir bütünlük arz etmesi açısından hayati öneme sahiptir. Sistemi delik deşik edip dokuları yaşatma imkanı yoktur. Pis kanın dokulara pompalanması sonucunda da dokuları yaşatmak mümkün değildir. İfade özgürlüğü adı altında kangren haline getirebildikleri yeri testereyle kesmeye çalışanlara karşı bu milletin duruşuna uygun olmayan, konuya Avrupai bakış açısı ile karar merciinde bulunanlar bu milletin yaşadığı ihanete alkış tutmaktan başka bir şey yapmamış olacaklardır.

Terörizmi bağlamından, içinde bulunduğumuz olaylar, durumlar veya ilişkiler örgüsünden kopararak farklı bir anlatı içinde topluma sunuyorlar. Masal anlatıyorlar.

İçinde yaşadığı topluma yabancı olanlara değil aklıyla, gönlüyle, vicdanıyla hareket eden bu milletin fertlerine ihtiyaç vardır. Ellerini değil gövdelerini taşın altına koymaya kararlı olanlarla yol yürünebilir

Halka korku ve dehşeti yaşatarak şiddet eylemleri ile başlayan, kendilerine taban oluşturan, etnik faşistliği azınlık hakları ve demokratik talepler adı altında sunarak kendilerine siyasi saike götüren yolu açan Hdp bir daha açılmamak üzere kapatılırken, yukarıdaki maddelerde yapılan değişikliklerin de tekrar gözden geçirilmesi gerekmektedir. Terörün amacını, propagandanın içerik ve söylem yönünden önemini göz önüne alarak değerlendirmek ve bu doğrultuda değişiklikler yapmak elzemdir.